Warszawa, 06 stycznia 2022 r.
Stowarzyszenie Adwokackie „Defensor Iuris”, z najwyższym niepokojem obserwuje działania Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Manowskiej podejmowane wespół i przy udziale naczelnych organów państwowych oraz neo-sędziów Sądu Najwyższego – nie mających legitymacji do sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Działania te nie miały dotąd precedensu w historii polskiego sądownictwa, a zmierzają bezpośrednio do destrukcji Sądu Najwyższego, który odtąd nie będzie więcej sądem niezależnym i niezawisłym.
Nie sposób przecenić roli Sądu Najwyższego w polskim wymiarze sprawiedliwości, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i państwowym. Sąd Najwyższy jest – a przynajmniej dotychczas był i w naszej ocenie winien pozostać – ostatnią instancją krajową dla obywateli dochodzących swych praw na drodze sądowej przez sprawowanie kontroli nadzwyczajnej prawomocnych orzeczeń w celu zapewnienia ich zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego i sprawiedliwości społecznej. Zapewnia zgodność z prawem i jednolitość orzecznictwa sądów przez rozpoznawanie środków odwoławczych oraz podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne. Rozpatruje sprawy dyscyplinarne wszystkich zawodów prawniczych. Rozpoznaje protesty wyborcze, stwierdza ważność wyborów do Sejmu i Senatu, wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów do Parlamentu Europejskiego. Rozpoznaje protesty przeciwko ważności referendum ogólnokrajowego i referendum konstytucyjnego i stwierdza ważności referendum.
Opiniuje także projekty ustaw i innych aktów normatywnych, na podstawie których orzekają i funkcjonują sądy.
Konstytucyjne umocowanie do sprawowania wymiaru sprawiedliwości i ustawowe zadania tego najwyższego w porządku krajowym organu władzy sądowniczej determinują, że organizacyjnie, personalnie i orzeczniczo Sąd Najwyższy musi być całkowicie niezależny, zaś sędziowie Sądu Najwyższego niezawiśli, od jakichkolwiek wpływów i nacisków.
Tymczasem, budzi uzasadnione obawy co do dalszego sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez niezależnych i niezawisłych sędziów dokonywana przez Małgorzatę Manowską reorganizacja Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, z którą mamy do czynienia od jesieni 2021 roku. Ww. regionalizacja polega na kuriozalnych zmianach personalnych w Izbie Cywilnej – począwszy od zmiany na stanowisku Prezesa tej Izby i zastąpienia wybitnego, doświadczonego sędziego, osobą powołaną z rekomendacji neo-KRS, poprzez odwołanie ze stanowisk wszystkich sędziów przewodniczących wydziałów tej Izby cieszących się nieposzlakowaną opinią i dorobkiem orzeczniczym, w ich miejsce mają być postawione osoby powołane na urząd sędziowski z rekomendacji neo-KRS, wreszcie zapowiadana likwidacja wydziałów orzeczniczych tej Izby, do których wpływają sprawy z poszczególnych regionów Polski. Jest to proces niepokojący zwłaszcza, że zgodnie z planowaną reorganizacją do wydziałów Izby Cywilnej nie będą już wpływały sprawy w zależności od tego z jakiego regionu Polski pochodzą. W miejsce pięciu wydziałów orzeczniczych mają powstać zaledwie trzy, z czego dwa swoiste spec-wydziały. W jednym z tych spec-wydziałów będzie odbywał się wyłącznie tzw. przedsąd, na którym sędziowie będą dokonywać oceny prawnej, czy sprawa nadaje się do rozpoznania. Z kolei drugi spec-wydział będzie wyłącznie zajmował się zagadnieniami prawnymi. Powyższe implikuje wniosek, że wyłącznie jeden wydział (w miejsce obecnie pięciu) będzie rozpoznawał merytorycznie sprawy ze skarg obywateli, a nadto tzw. przedsąd oraz podejmowanie doniosłych prawnie uchwał dotyczących zagadnień prawnych będą odbywały się w wydziałach, które z wysokim prawdopodobieństwem opanowane zostaną przez neo-sędziów, których legitymacja do sprawowania wymiaru sprawiedliwości została zakwestionowana przez międzynarodowe i unijne trybunały.
Powstaje zasadnicze pytanie, w jakim miejscu i w jakiej kondycji znajdzie się prawo obywatela do sądu po przeprowadzeniu zapowiedzianej reorganizacji Izby Cywilnej Sądu Najwyższego?
Jako adwokaci stojący na co dzień w obronie praw człowieka i obywatela nie mamy złudzeń, że ta ręcznie sterowana (dez)organizacja Izby Cywilnej SN, udział w czynnościach wymiaru sprawiedliwości osób, których legitymację do sprawowania wymiaru sprawiedliwości w Sądzie Najwyższym podważył ETPCz i TSUE, może mieć tylko destrukcyjny wpływ na respektowanie, realizowanie i ochronę praw obywateli. Spowoduje ograniczenie dostęp do sądu (przez etap przedsądu), negatywnie wpłynie na rozpoznawanie spraw ze skarg nadzwyczajnych, środków odwoławczych, jak i nie podoła ciężarowi podejmowania uchwał rozstrzygających istotne zagadnienia prawne.
Powyższe obawy są w pełni uzasadnione w świetle chociażby okoliczności sprawy sędziego Waldemara Żurka (sygn. akt III CZP 25/19), którego sprawa cywilna zawisła przed Izbą Cywilną SN i jest obecnie bezpodstawnie wstrzymywana od rozpoznania przez Pierwszą neo-Prezes Małgorzatę Manowską. To właśnie Małgorzata Manowska odmawia wydania sędziom akt sprawy celem jej rozpoznania zgodnie z wytycznymi udzielonymi w judykacie TSUE z dnia 06.10.2021r. (C-487/19), pomimo wyznaczenia rozprawy przez skład orzekający (złożony z legalnych sędziów Sądu Najwyższego) i żądania przez sędziów zwrotu akt sprawy.
Bezprawne przetrzymywanie akt sprawy toczącej się przed sądem na skutek skargi obywatela celem uniemożliwienia jej rozpatrzenia przez niezawisłych i niezależnych (legalnych) sędziów, jest niezgodne z regulaminem SN, stanowi oczywistą próbę ingerencji w orzeczenie, które ma zapaść w tej sprawie. Sytuacja taka nigdy nie powinna mieć miejsca wdemokratycznym państwie prawnym.
Na powyższą sytuację należy nałożyć notoryczne łamanie orzeczenia TSUE z 15 lipca 2020 r., nakazującego natychmiastowe zawieszenie działalności Izby Dyscyplinarnej SN, która nadal funkcjonuje i zawiesza kolejnych sędziów sądów powszechnych i obniża im wynagrodzenia za ich orzeczenia zgodne z orzecznictwem TSUE i ETPCz, jak w dniu wczorajszym, 05 stycznia 2022 r., sędziego Krzysztofa Chmielewskiego z warszawskiego Sądu Okręgowego.
Stanowczo oponujemy wobec łamania praworządności, nie wykonywania orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, trwającej (dez)organizacji Izby Cywilnej SN, działalności Izby Dyscyplinarnej i wyrażamy głębokie zaniepokojenie kierunkiem zmian w Sądzie Najwyższym obranym przez Pierwszą Prezes Małgorzatę Manowską, jako stojącym w oczywistej sprzeczności z polskim i europejskim porządkiem prawnym.
PREZES
STOWARZYSZENIA ADWOKACKIEGO
DEFENSOR IURIS
/ADWOKAT KINGA DAGMARA SIADLAK/