W związku z uchwałą podjętą w dniu 23 września 2021 r. przez nielegalnie działającą Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego o uchyleniu immunitetu sędziowskiego sędziego SN Marka Pietruszyńskiego oświadczamy, że nie uznajemy tego “rozstrzygnięcia” za obowiązujące w porządku prawnym, z powodów następujących.
W marcu bieżącego roku Wydział Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej zwrócił się do Sądu Najwyższego z wnioskiem o uchylenie immunitetu sędziowskiego sędziego SN Marka Pietruszyńskiego zarzucając, iż rzekomo sędzia nie dopełnił swoich obowiązków w ten sposób, że nie podjął działań zmierzających do ustalenia czy w momencie, gdy wydawał postanowienie o wstrzymaniu wykonania wyroku, skazany odbywał już karę.
Nielegalnie działająca, bowiem wbrew uchwale połączonych izb Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (sygn BSA I-4110-1/20) oraz orzeczeniom Trybunału Sprawiedliwości UE z 14 i 15 lipca 2021 r., Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego pomimo natychmiastowego nakazu wstrzymania jej działalności, nadal działa, a osoby w niej zasiadające wydają orzeczenia w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.
Ta właśnie Izba rozpoznała w dniu 22 września br. wniosek Prokuratury Krajowej i “zdecydowała” o uchyleniu immunitetu sędziowskiego sędziego Izby Karnej Sądu Najwyższego Marka Pietruszyńskiego.
W normalnie funkcjonującym systemie wymiaru sprawiedliwości, w demokratycznym państwie prawnym przestrzegającym zasad niezależności i niezawisłości sądów od polityków, uchylenie immunitetu sędziowskiego zezwala organom ścigania na postawienie sędziemu zarzutów w postępowaniu karnym i pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej.
Instytucja immunitetu sędziowskiego, tj. zakazu pociągnięcia sędziego do odpowiedzialności karnej lub pozbawienia wolności bez wcześniejszej zgody sądu, wynika wprost z ustawy zasadniczej. Zgodnie z treścią art. 181 Konstytucji RP sędzia nie może być, bez uprzedniej zgody sądu określonego w ustawie, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności; sędzia nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. Podstawową funkcją immunitetu jest ochrona niezależności i niezawisłości sędziów. Immunitet stanowi konsekwencję trójpodziału władzy i zabezpiecza prawidłowość funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
Ewentualne przewinienia dyscyplinarne nie stanowią podstawy uchylenia immunitetu sędziowskiego, lecz stanowić mogą podstawę do pociągnięcia sędziego do odpowiedzialności służbowej, dyscyplinarnej na gruncie przepisów prawa o ustroju sądów powszechnych.
Mając na względzie systemowe znaczenie immunitetu sędziowskiego w sprawie sędziego Marka Pietruszyńskiego jaskrawo zaznacza się polityczny wymiar orzeczenia nielegalnej tzw. Izby Dyscyplinarnej.
W naszej ocenie, wykonywanie czynności orzeczniczych przez nielegalnie ukonstytuowaną z nielegalnie powołanymi na urząd sędziego osobami w składzie Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, ma bezpośrednio na celu wywołanie efektu mrożącego na osobach legalnie piastujących stanowiska sędziowskie, a pośrednio i w dalszej perspektywie zmierza do bezpodstawnej legitymizacji działalności ww. Izby, defragmentacji polskiego wymiaru sprawiedliwości, w tym poprzez upolitycznienie stanowisk sędziowskich i pełne uzależnienie władzy sądowniczej od aparatu władzy politycznej, a zatem do likwidacji realnego podziału władzy w Polsce.
W lipcu bieżącego roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zobowiązał Polskę, między innymi, do:
- zawieszenia stosowania art. 27 § 1 pkt 1a u.s.n., na podstawie którego ID jest właściwa do orzekania w pierwszej i w drugiej instancji w sprawach o zezwolenie na pociągnięcie sędziów i asesorów sądowych do odpowiedzialności karnej, na ich tymczasowe aresztowanie, zatrzymanie lub przymusowe doprowadzenie;
- zawieszenia skutków wydanych już na ww. podstawie uchwał ID zezwalających na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej lub jego zatrzymanie;
- powstrzymania się od przekazania ww. spraw do rozpoznania przez organ sądowy, który nie spełnia wymogów niezależności wskazanych w szczególności w wyroku z dnia 19 listopada 2019 r., A.K. i in. (C‑585/18, C‑624/18 i C‑625/18, EU:C:2019:982);
- zawieszenia stosowania art. 26 § 2, 4–6 i art. 82 § 2–5 u.s.n. oraz art. 10 „ustawy kagańcowej”, przekazujących do wyłącznej właściwości Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN rozpoznawanie zarzutów braku niezawisłości sędziego lub braku niezależności sądu.
Konsekwencją orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE jest to, że Polska jest nim bezwzględnie związana i podlega natychmiastowemu wykonaniu przez wszystkie organy państwa.
Na skutek niewykonania orzeczeń TSUE i spowodowania przez Polskę kontynuowania działalności Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, na początku września bieżącego roku Komisja Europejska wystąpiła do Trybunału Sprawiedliwości o nałożenie na Polskę kar finansowych w celu zapewnienia wykonania postanowienia Trybunału w sprawie środków tymczasowych (z dnia 14 lipca 2021 r.). dot. funkcjonowania Izby Dyscyplinarnej oraz zawieszenia stosowania dalszych przepisów prawa polskiego wpływających na niezawisłość sędziowską.
Polski porządek prawny jest częścią europejskiego, na którego zasady i system wartości zgodziliśmy się przyjmując członkostwo w Unii Europejskiej. Nie możemy zatem uznać za obowiązujące w krajowym obrocie prawnym orzeczeń wydanych przez zdelegalizowany organ, jakim jest obecnie Izba Dyscyplinarna i przez osoby wadliwie powołane na urząd sędziego RP.
/adw. Karolina Gnysińska Członek Zwyczajny Stowarzyszenia Adwokackiego Defensor Iuris/
/adw. Ewa Marcjoniak Kierownik Zespołu Wnioskowo- Procesowego Stowarzyszenia Adwokackiego Defensor Iuris/
/adw. Kinga Dagmara Siadlak Prezes Stowarzyszenia Adwokackiego Defensor Iuris/